Duurzaamheid, milieu en energietransitie

Wat heeft het gekost?

Samenstelling programma

(obv gerealiseerde lasten inclusief dotaties aan reserves)

€ 87.936

(obv gerealiseerde baten inclusief dotaties aan reserves)

€ 87.936

Wat heeft het gekost?

Financiële verantwoording op hoofdlijnen

Toelichting op de samenstelling van het programma in 2018
Binnen dit programma wordt circa 73% van het geld besteed aan afvalverwijdering en afvalstoffenheffing. Daarnaast wordt circa 12% besteed aan duurzaamheid/energietransitie en 12% milieubeleid en milieubeheer. De belangrijkste bron van inkomsten is de afvalstoffenheffing. Deze vormt 74% van de inkomsten op dit programma. Circa 24% wordt gedekt uit de algemene middelen.

(bedragen x € 1.000,-)

Uitkomst 2018

Actuele begroting 2018

Resultaat 2018

Ontwerp begroting 2018

Uitkomst 2017

Lasten

       86.936

       86.069

              867

N

        82.412

       82.036

Baten

       66.578

       64.274

          2.304

V

       63.305

       68.020

Saldo exclusief reserves

       20.359

N

        21.795

N

          1.437

V

        19.107

N

        14.016

N

Dotaties aan reserves

          1.000

          1.000

                   -  

-

              200

          6.200

Onttrekkingen aan reserves

              134

              500

              366

N

          2.212

          2.303

Saldo inclusief reserves

         21.225

N

         22.295

N

            1.071

V

         17.095

N

          17.913

N

Toelichting financieel resultaat

Resultaten
Er is in 2018 meer gedaan binnen de beleidskaders van dit programma. Dit resulteert in een hogere realisatie van de lasten en baten ten opzichte van de begroting. Deze afwijkingen zijn hierna toegelicht. Het programma Duurzaamheid, milieu en energietransitie sluit af met een resultaat van € 1,1 mln. voordelig ten opzichte van de begroting. De belangrijkste resultaten zijn:
1. € 0,5 mln. voordeel als gevolg van bewust uitstel van de voorbereiding van het recyclepunt Binckhorst. Zo kan deze worden afgestemd op de keuzes die worden gemaakt in de kadernota duurzaamheid waarover besluitvorming in 2019 plaatsvindt.
2. € 0,4 mln. voordeel omdat minder subsidieaanvragen zijn beschikt dan begroot.
3. € 0,3 mln. nadeel op milieubeleid door extra inzet in het kader van de implementatie van de Omgevingswet en de voorbereidingen voor een nieuw actieplan luchtkwaliteit.

Neutrale ontwikkelingen
Er is voor € 1,2 mln. meer aan lasten en baten gemaakt dan begroot. Dit heeft vooral betrekking op de beschikte subsidie (€ 1,1 mln.) uit het nationaal samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit waarvan ook de bijbehorende activiteiten zijn uitgevoerd. Daarnaast zijn er voor € 0,1 mln. overige kleine subsidie beschikkingen ontvangen.

Verschillen 2018 t.o.v. 2017
Dit is een nieuw programma in 2018. Er zijn geen majeure verschillen.

Waar bestaan de kosten uit?

Financiële verantwoording per activiteit

Energietransitie

 Bedragen x €1.000 

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2018

               2.133

                   -  

               2.133

 N 

Begroot 2018

               2.098

                   -  

               2.098

 N 

Resultaat

                      35

 N 

                   -  

                      35

 N 

Toelichting lasten en baten
In 2018 is er € 2,1 mln. besteed aan energietransitie. Hiervan heeft  € 0,9 mln. betrekking op de wijkaanpak, waarvan € 0,8 mln. is besteed aan de 10 groene energiewijken en € 0,1 mln. aan bedrijven. Daarnaast is er voor € 0,6 mln. subsidie verstrekt aan Duurzaam Den Haag. Ten slotte is er voor  € 0,6 mln. besteed aan beleid, communicatie en onderzoek.

Duurzaamheid 

 Bedragen x €1.000 

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2018

               8.354

               214

               8.140

 N 

Begroot 2018

               9.469

               500

               8.969

 N 

Resultaat

                 1.115

 V 

                286

 N 

                    828

 V 

Toelichting lasten en baten
In 2018 is op de activiteit duurzaamheid  € 8,4 mln. besteed:
Er is voor € 1,2 mln. subsidie verstrekt en er is € 1,3 mln. besteed aan verduurzamingsmaatregelen voor woningen in het kader van het programma Werken aan duurzaam woningonderhoud. Tevens is er voor € 0,7 mln. besteed aan maatregelen voor geluidsanering. Circa € 2,3 mln. heeft betrekking op personeelskosten en € 1,0 mln. betreft een dotatie  aan de reserve revolverende investeringsmiddelen. De overige lasten bedragen circa € 1,9 mln.

De opbrengst heeft voor € 0,1 mln. betrekking op een onttrekking uit de reserve revolverende investeringsmiddelen en  € 0,1 mln. overige opbrengsten. Voor een nadere toelichting zie onderdeel D voortgang reserves.  

Toelichting financieel resultaat      €  0,8 mln. V
Subsidieregelingen duurzaamheid    € 0,4 mln. V/I

Er zijn in 2018 minder subsidieaanvragen beschikt dan begroot. Na aanpassing van een subsidieregeling en verhoogde landelijke aandacht voor duurzaamheid en energietransitie is eind 2018 een groot aantal aanvragen binnengekomen, die in 2019 zullen worden beschikt.

Overig       € 0,4mln. V/I

Neutrale ontwikkelingen:
Er is voor € 0,3 mln. minder aan lasten en baten gemaakt dan begroot. Dit heeft vooral te maken met het aantal verstrekte leningen vanuit het VvE fonds. Het aanvraagproces duurt langer dan ingeschat.  

Afvalverwijdering & Afvalstoffenheffing (kwijtschelding)

 Bedragen x €1.000 

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2018

               6.781

                   -  

               6.781

 N 

Begroot 2018

               7.250

                   -  

               7.250

 N 

Resultaat

                    469

 V 

                   -  

                    469

 V 

Afvalverwijdering & Afvalstoffenheffing

 Bedragen x €1.000 

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2018

             57.154

        64.689

               7.535

 V 

Begroot 2018

            56.364

        63.893

               7.529

 V 

Resultaat

                    790

 N 

                796

 V 

                        5

 V 

Toelichting lasten en baten
In 2018 is op de activiteit voor afvalverwijdering en kwijtscheldingen € 63,9 mln. besteed. Zie bovenstaande tabellen afvalverwijdering & afvalstoffenheffing en afvalverwijdering & afvalstoffenheffing (kwijtschelding). Hiervan heeft € 6,8 mln. betrekking op kwijtschelding van de afvalstoffenheffing voor minima, € 26,2 mln. heeft betrekking op de inzamelkosten HMS en € 15,6 mln. op de verwerkingskosten. De kapitaalslasten bedragen € 3,6 mln. en de eenmalige kosten ondergrondse restafvalcontainers bedragen € 2,9 mln. Daarnaast bedragen de bruto perceptiekosten (kosten van inning) € 3,1 mln. Tot slot heeft circa € 5,7 mln. betrekking op overige zaken. Voor een nadere toelichting zie onderdeel D voorziening afvalstoffenheffing.

De totale opbrengst is € 64,7 mln. Dit heeft voor het grootste deel betrekking op inkomsten uit de afvalstoffenheffing € 60,9 mln. De overige opbrengsten betreffen o.a. huurinkomsten van het overslagstation (circa € 2,6 mln.) en boetes voor het onjuist aanbieden van huisvuil (€ o,6 mln.). De opbrengsten worden verrekend met de voorziening afvalstoffenheffing.

Toelichting financieel resultaat                         €  0,5 mln. V

Afvalverwijdering en Afvalstoffenheffing                                  € 0,5 mln. V/I
Doordat de voorbereiding van het recyclepunt Binckhorst is uitgesteld, is een voordeel behaald van € 0,5 mln. De uitwerking wordt opgepakt nadat besluitvorming over de kadernota duurzaamheid 2019 heeft plaatsgevonden. Zo kan deze optimaal aansluiten bij de ambities die in de nieuwe kadernota duurzaamheid worden bepaald.

Milieubeleid, milieubeheer en luchtkwaliteit

 Bedragen x €1.000 

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2018

             10.437

           1.147

               9.290

 N 

Begroot 2018

               9.020

                   -  

               9.020

 N 

Resultaat

                 1.417

 N 

             1.147

 V 

                   270

 N 

Toelichting lasten en baten
In 2018 is € 10,4 mln. besteed aan milieubeleid, milieubeheer en luchtkwaliteit:
€ 5,5 mln. heeft betrekking op de deelnemersbijdrage Omgevingsdienst Haaglanden.  
Daarnaast is in het kader van het nationaal samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit en overige milieubeheer circa € 3,4 mln. besteed en € 0,9 mln. uitgegeven aan bodembescherming en saneringen. Tot slot heeft circa € 0,6 mln. betrekking op personeelskosten.

De totale opbrengst bedraagt  € 1,1 mln. Dit betreft de ontvangen subsidiebijdrage nationaal samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit.

Toelichting financieel resultaat      €  0,3 mln. N
Milieubeleid, milieubeheer en luchtkwaliteit        € 0,3 mln. N/I

Er is een incidenteel nadeel van € 0,3 mln. in verband met extra uitgaven voor de implementatie van de Omgevingswet en voor de voorbereiding van een nieuw actieplan luchtkwaliteit.

Neutrale ontwikkelingen
In het kader van het nationaal samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit is er voor € 1,1 mln. meer aan lasten en baten gemaakt dan begroot. Dit heeft betrekking op de beschikte subsidie waarvan ook de bijbehorende activiteiten zijn uitgevoerd.

Natuur- en milieu-educatie 

 Bedragen x €1.000 

Lasten

Baten

Saldo

Uitkomst 2018

               3.077

               662

               2.415

 N 

Begroot 2018

               2.869

               381

               2.488

 N 

Resultaat

                    208

 N 

                281

 V 

                      73

 V 

Toelichting lasten en baten
In 2018 is € 3,1 mln. besteed aan natuur- en milieu-educatie: € 1,2 mln. heeft betrekking op milieu-educatie (zoals de inzet van Omnigroen en lesmateriaal) en € 0,5 mln. op School in Bos. Tot slot heeft circa € 1,4 mln. betrekking op personeelskosten.

De totale opbrengst bedraagt  € 0,7 mln. Hiervan heeft € 0,4 mln. betrekking op de bijdrage van de scholen aan School in Bos, € 0,2 mln. gaat om twee vrijgevallen voorzieningen en  € 0,1 mln. betreft subsidies en bijdragen aan milieu-educatie.

Toelichting financieel resultaat      €  0,1 mln. V

Reserves, voorzieningen en investeringen

 

bedragen x € 1.000

Reserves

Begin

Uitkomst 2018

Begroting 2018

Saldo

Mutaties

Eindsaldo

Mutaties

Eindsaldo

Afwijking

Toegekende (gemeentelijke) revolverende investeringsmiddelen

       6.000

           866

       6.866

           500

       6.500

           366

Totaal

       6.000

            866

         6.866

            500

        6.500

            366

Toelichting
Deze reserve is o.a. bedoeld voor het organiseren van een leenfaciliteit voor de Verenigingen van Eigenaars via de stichting Holdingfonds Economische Investeringen Den Haag (HEID). Het Haags Duurzaamheidsfonds voor VvE’s is in 2018 van start gegaan. Er is ingezet op het informeren van zoveel mogelijk kleine VvE’s en een aantal VvE-beheerders over de mogelijkheden om met dit fonds een combinatie van onderhoud en duurzaamheid te financieren. De eerste drie leningen zijn verstrekt (€ 0,1 mln.) en 28 VvE's zijn serieus geïnteresseerd. Het aantal verstrekte leningen is € 0,4 mln. lager dan begroot. Het aanvraagproces duurt langer dan ingeschat. De zorgplicht vraagt om goede voorlichting en begeleiding met verplicht te doorlopen stappen binnen een VvE.

Daarnaast is er in 2018 ook € 1,0 mln. gedoteerd aan de reserve. Deze gemeentelijke middelen zijn via de stichting Holdingfonds Economische Investeringen Den Haag gestort in het Energiefonds Den Haag (dat zich richt op projecten die CO2 reduceren). Pas als de middelen aan een project ter beschikking zijn gesteld, worden de lasten in de gemeentelijke jaarrekening verantwoord.

De reserve is daarmee per saldo toegenomen met € 0,9 mln. tot € 6,9 mln.

bedragen x € 1.000

Voorzieningen

Begin

Uitkomst 2018

Begroting 2018

Saldo

Mutaties

Eindsaldo

Mutaties

Eindsaldo

Afwijking

Voorziening Overige bedrijfsrisico's

116

-116

0

-116

0

0

Voorziening Wachtgeld 

0

37

37

0

0

37

Voorziening Afvalstoffenheffing (tbv Egalisatie)

19.895

-4.044

15.851

-6.159

13.736

2.115

Totaal

20.011

-4.123

15.888

-6.275

13.736

2.152

Egalisatievoorziening afvalstoffenheffing
De egalisatievoorziening afvalstoffenheffing vangt ongewenste schommelingen op in de tarieven van de afvalstoffenheffing die aan inwoners van Den Haag in rekening wordt gebracht. De voorziening afvalstoffenheffing is afgenomen van € 19,9 mln. naar € 15,9 mln. Zie het overzicht hieronder.

Afval

Begroting 2018

Realisatie 2018

Verschil 2018

Baten 2018

Baten Afvalstoffenheffing

-60.280

-60.561

281

Baten Dwanginvordering

-927

-937

10

Dividend

-3.600

-3.600

0

Huurinkomsten

-2.386

-2.541

155

Overige inkomsten

-300

-651

351

Totaal Baten

-67.493

-68.289

796

Lasten 2018

BTW

690

690

0

Eenmalige kosten Oracs

3.202

2.957

245

Handhaving

4.502

4.698

-196

HAP

908

1.027

-119

Inzamelkosten

26.734

26.393

341

Kapitaal

3.580

3.580

0

Kwijtscheldingen

7.250

6.781

469

Oninbaar

776

489

287

Overhead

3.685

3.685

0

Overig

1.343

1.650

-307

Perceptie

3.123

3.083

40

Veegkosten

1.736

1.738

-2

Verwerkingskosten

16.122

15.562

560

Totaal Lasten

73.651

72.333

1.318

Saldo

6.158

4.044

2.114

Per saldo ontwikkeling voorziening 

Beginstand voorziening 2017

19.894

Dotatie 

68.289

Onttrekking 

72.333

Eindstand voorziening 31 december 2018

15.850

Toelichting
Baten ( € 0,8 mln. V)
Door meer opgelegde aanslagen en inning oude jaren treedt een voordeel op van  € 0,3 mln. Daarnaast is er voor een kleine € 0,4 mln.  meer boetes opgelegd.

Lasten ( 1,3 mln. V)
Zoals uit de tabel is te lezen is er een voordeel van € 0,9  mln. op de inzamel- en verwerkingskosten en zijn er lagere eenmalige kosten voor de plaatsing ondergrondse restafvalcontainers (€ 0,2 mln.). De kwijtscheldingen vielen eveneens met € 0,5 mln. lager uit. Hier staan diverse kleine overige voor- en nadelen tegenover van per saldo € 0,3 mln. nadelig.

(bedragen x € 1.000,-)

Investeringen MIP

Uitkomst 2018

Begroting 2018

Totaal

Derden/
Voorz.

Gem.
aandeel

Totaal

Derden/
Voorz.

Gem.
aandeel

Economisch nut:

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed

0

1.000

1.000

Aankoop Laan van Waalhaven

300

300

0

0

Economisch nut gedekt uit heffingen:

Afvalverwijdering

2.186

0

2.186

1.523

1.523

Totaal

2.486

0

2.486

2.523

0

2.523

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed
In 2018 was € 1 mln. begroot om uit te geven aan verduurzamingsmaatregelen. Echter alvorens gestart kan worden met daadwerkelijke verduurzamingsmaatregelen, is het noodzakelijk om inzicht te krijgen in het huidige energieverbruik en de verduurzamingsmogelijkheden per pand. In 2018 zijn in dat kader voor een groot aantal panden energielabelscans uitgevoerd en zijn 110 maatwerkrapporten opgesteld. Op basis van deze maatwerkrapporten wordt het gemeentelijk vastgoed de komende jaren verduurzaamd. Het afgelopen jaar zijn 60 panden geselecteerd om te verduurzamen in 2019 en 2020 op basis van het criterium grootste CO² reductie per geïnvesteerde euro. Daarnaast is de aanbesteding gestart om 2.350 zonnepanelen te plaatsen op zes gemeentelijke panden in 2019. Voor meer informatie zie paragraaf vastgoed.

Afvalverwijdering
De investeringen hebben betrekking op de plaatsing van ondergrondse restafvalcontainers (€ 1,8 mln.) en de  afvalsorteerstraatjes (€ 0,4 mln.). Er is in totaal € 2,2 mln. geïnvesteerd. De hogere investering vloeit met name voort uit het activeren van de afvalsorteerstraatjes. Deze dienen geactiveerd te worden conform de spelregels, maar waren bij het opstellen van de begroting niet begroot. Dit is verrekend met de voorziening afvalstoffenheffing.