Het overzicht van in 2018 gerealiseerde incidentele lasten en baten is als volgt per programma samen te vatten:

Er zijn in 2018 dus ruim € 303 mln. aan incidentele lasten gerealiseerd en ruim € 316 mln. aan incidentele baten. Begroot was een saldo van nul. Er is dus een incidenteel resultaat gerealiseerd van ruim € 12 mln.

Dit saldo is met name te verklaren vanuit de volgende posten:

• Gemeentefonds afwikkelingsverschillen voorgaande jaren   €  2,5 mln.
• Taakmutaties gemeentefonds               € 11,0 mln.
• Extra dividenduitkering Meewind            €   1,6 mln.
• Incidentele rentebaten korte en lange geldleningen      €  1,1 mln.
• Diverse overige resultaten               €  - 3,6 mln.

Deze posten hebben betrekking op niet begrote baten waar geen lasten tegenover staan.

Wanneer we het bovenstaande vertalen naar het vanuit het BBV voorgeschreven kengetal ‘structurele exploitatieruimte’ zoals opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen komen we uit op -2,15%.
Onderdeel van deze 2,15% is een in 2018 incidenteel gedekte bijstandslast van € 46 mln. De structurele lasten zijn in de meerjarenbegroting verwerkt, waardoor hier geen sprake is van een tekort. Als we dit corrigeren komt het percentage uit op - 0,16%. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een tekort op de Jeugd WMO, een tekort op het gemeentefonds en een positief resultaat op parkeren. Dit tekort wordt betrokken bij de eerstvolgende begroting.

Per programma worden hierna  de posten groter dan 2,5 mln. weergegeven:

Toelichting:

Incidentele impulsen:
Bij de opstelling van de begroting zijn de afgelopen jaren voor diverse activiteiten  incidentele financiële impulsen afgesproken. Het belangrijkste voorbeeld hiervan is de impuls op de bijstand op programma 7 van € 59 mln. en de impuls voor Jeugd op programma 8 van € 11 mln..  

Herfasering:
Soms wordt er besloten om incidentele middelen door te schuiven (te herfaseren) naar latere jaren of middelen te versnellen. Deze middelen worden opgevangen met een centrale reserve Herfasering. Bij de besteding van deze middelen vindt een onttrekking uit deze reserve plaats.

Reservering:
In een aantal gevallen is er sprake van een verlaging van de begrote uitgaven omdat de middelen toegevoegd worden aan een reserve. Een voorbeeld hiervan is de reserve grote projecten. Deze reserve is bedoeld als spaarreserve voor de kosten van toekomstige grote projecten. Dekking komt uit de begrotingsprogramma’s (lastenverlaging) of uit het algemeen budgettair kader. Ander voorbeeld is de reserve Activafinanciering waaraan incidentele dekking wordt toegevoegd voor kapitaallasten van toekomstige incidentele maatschappelijk nut investeringen.

Dekking uit reserves:
In het overzicht zijn diverse posten opgenomen met betrekking tot uitgaven die gedekt worden uit reserves. Aanleiding hiervoor kan zeer divers zijn, van uitgaven voor incidentele projecten tot een incidentele aanvulling van dekking voor een structurele activiteit bij een incidentele piek in de uitgaven.

Vrijval:
In sommige gevallen is er echt sprake van een incidenteel voordeel of vrijval. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de algemene reserve waarbij er een incidentele vrijval is van € 11,5 mln. als gevolg van het vervallen van risico’s. Een ander voorbeeld van vrijval is het goedkoper uitvallen van de maatschappelijk nut investering Rotterdamsebaan, waardoor € 25 mln. kon vrijvallen uit de reserve Activafinanciering voor incidentele dekking kapitaallasten.

Baten:
Dit betreft met name incidentele (bijstelling van) baten met betrekking tot gemeentefonds of dividenden.

Kader:
Deze categorie betreft de verrekeningen met de gemeentebrede reserves Allocatie incidentele middelen. Deze reserves worden gebruikt voor het matchen van geraamde incidentele baten en lasten in de jaarlijkse budgettaire kaders. Tegenover de onttrekking aan deze reserves staan geraamde lasten op diverse programma’s.