Onderwijs

Wat hebben we gedaan?

Wat hebben we gedaan?

In dit tekstvak komen links te staan die rechtstreeks naar de activiteit gaan.

 

(incl. dotaties en onttrekkingen, bedragen x€ 1.000,-) 

Uitkomst 2018

Begroot

Resultaat

Activiteiten in 2018

Lasten

Baten

Saldo

saldo 2018

2018

Onderwijshuisvesting

     41.239

                 93

        41.146

N

        42.371

N

    1.225

V

Onderwijshuisvesting (onderwijsbeleid en leerlingzaken)

       4.883

          4.479

              404

N

              279

N

        125

N

Leerlingenvervoer

       5.934

                   -  

          5.934

N

          5.464

N

        470

N

Leerlingzaken

       6.553

          2.744

           3.810

N

          3.703

N

        107

N

Onderwijsachterstandenbeleid en taal

    59.768

        46.596

        13.172

N

        17.708

N

    4.536

V

Stedelijk onderwijsbeleid en projecten

     16.165

               126

        16.039

N

        15.145

N

        894

N

Kinderopvang

       6.127

          6.603

              476

V

              364

N

        840

V

Totaal

    140.669

         60.640

         80.028

N

         85.034

N

    5.006

V

Onderwijshuisvesting

Nieuwe schoolgebouwen
In 2018 zijn vijf nieuwe scholen opgeleverd. Het gaat om:

  • Kindcentrum Da Vinci (voorheen Ds. van den Boschschool) aan de Erasmusweg.
  • Haagsche Schoolvereniging voor internationaal basis- en speciaal onderwijs (Lighthouse) en het open venster aan de Van Heutszstraat.
  • School 2 Care aan het Willem Dreespark.
  • Vrijzinnig Christelijk Lyceum aan de Van Stolkweg.
  • Primary School Kijkduin aan het Wijndaelerduin.

Daarnaast zijn in 2018 twee noodscholen opgeleverd: kindcentrum Vroondaal aan Madepolderweg en de Europese school voor voortgezet onderwijs aan de Oostduinlaan. Nog twee scholen zijn bezig met vervangende nieuwbouw: basisschool De Spiegel aan de Van de Spiegelstraat en basisschool Helen Parkhurst aan de Baambruggestraat.

Vertraging
In de huidige bouwmarkt blijken de beschikbare budgetten krap. Bij het project aan de Donker Curtiusstraat (nieuwbouw Hofstad Mavo, Pastoor van Ars en De Oase) heeft dit geleid tot een mislukte design & build-aanbesteding en daarmee tot ruim een jaar vertraging.

Renovatie en duurzaamheid
Op 25 januari 2018 heeft de raad de Verordening voorzieningen onderwijshuisvesting Den Haag (RIS 298833) aangepast op het punt van renovaties van schoolgebouwen. Van deze renovatiemogelijkheid wordt in de planontwikkeling van de Toermalijn aan de Beeklaan en de Galvanischool aan de Galvanistraat gebruik gemaakt. Ook is er een toeslag BENG (bijna-energieneutraal gebouw) opgenomen in de verordening. Alle schoolbesturen maken gebruik van deze toeslag en zullen bijna energieneutrale schoolgebouwen opleveren. Verder is door de raad de reserve Duurzame huisvesting primair en speciaal onderwijs uitgebreid met de doelstelling energetische verduurzaming schoolgebouwen. Voor de uitvoering is op 13 november 2018 de voorziening cofinanciering energiebesparende maatregelen en groen blauwe schoolpleinen (RIS 301035) vastgesteld, waarmee de verduurzaming van bestaande schoolgebouwen wordt gestimuleerd.

Leerlingenvervoer
Op 1 december 2018 maakten 1.107 leerlingen gebruik van het leerlingenvervoer, 855 leerlingen maakten gebruik van aangepast leerlingenvervoer (de taxibus), 156 leerlingen van openbaar vervoer (met begeleiding door ouders/verzorgers). Verder zijn 96 leerlingen met eigen vervoer (meestal de auto) naar en van school vervoerd. Ten opzichte van 2017 is een stijging te zien van circa 14% van leerlingen die gebruikmaken van leerlingenvervoer. De stijging geldt voor aangepast vervoer, voor openbaar vervoer met begeleiding én voor eigen vervoer. Mogelijk is de stijging van het leerlingenvervoer te verklaren doordat scholen voor speciaal onderwijs soms vol zitten en de kinderen naar scholen verder van huis gaan. Ook lijkt er sprake van zwaardere problematiek van leerlingen.

Leerlingzaken
Bij Leerlingzaken wordt de leerplichtwet uitgevoerd en gezorgd dat voortijdig schoolverlaters weer teruggaan naar school. In het jaarverslag Leerlingzaken 2017-2018 en commissiebrief VSV (RIS 301597)wordt uitgebreid verslag gedaan van de activiteiten en resultaten in het afgelopen schooljaar.

Aansluiting onderwijs en jeugdhulp
Elke school in Den Haag heeft een schoolmaatschappelijk werker plus. Deze vormt de verbindende schakel tussen onderwijs en jeugdhulp. In 2018 was de opdrachtgeving en financiering per onderwijsniveau verschillend georganiseerd. Daarom is in 2018 gestart met de voorbereidingen van 1 aanbesteding voor het hele schoolmaatschappelijk werk plus. Deze aanbesteding wordt in 2019 afgerond. Vanaf 1 augustus 2019 kan dan voor alle onderwijsniveaus eenzelfde opdracht met gelijke kwaliteitseisen worden uitgevoerd. Tot die tijd worden de huidige subsidierelaties afgebouwd.
In het onderwijsveld is grote tevredenheid over de inzet van deze schoolmaatschappelijk werkers.

Onderwijs-jeugdhulparrangementen
In 2018 is gestart met 3 pilots onderwijs-jeugdhulparrangementen op 7 scholen. Naast de extra onderwijsondersteuning die deze scholen al bieden, wordt met deze pilots extra ondersteuning geboden op onder andere sociaal-emotioneel gebied. Het doel is om de leerlingen via extra ondersteuning een betere kans bieden op het succesvol doorlopen van de schoolloopbaan en schooluitval voorkomen.
De pilots zijn onderdeel van een groter traject dat in 2018 is gestart. Hierbij focust de gemeente erop om in 2020 structureel onderwijs-jeugdhulparrangementen beschikbaar te hebben voor het (voortgezet) speciaal onderwijs, het praktijkonderwijs en het Flexcollege.

Zieke kinderen thuis
Zowel in het voortgezet als in het primair onderwijs wordt door de samenwerkingsverbanden gebruik gemaakt van subsidie om het aantal thuiszitters tegen te gaan. Zo wordt in het primair onderwijs ingezet op (thuis)onderwijs en advisering van kinderen met een ernstige ziekte of psychische aandoeningen die niet naar school kunnen. In het voortgezet onderwijs zijn zogenaamde plaatsingstafels om leerlingen zonder schoolinschrijving toch op een passende plek te krijgen. Er zijn voorzieningen voor het voortgezet onderwijs voor leerlingen die (tijdelijk) niet terecht kunnen op een reguliere school vanwege de zwaarte van de problematiek.

Voor de aansluiting tussen onderwijs en jeugdhulp liggen er raakvlakken met het programma Zorg, welzijn, jeugd en volksgezondheid. Er zijn gezamenlijke doelstellingen en een intensieve samenwerking.

Onderwijsachterstandenbeleid en taal

Meer kansengelijkheid in het Haags onderwijs
De HEA-partners hebben de ambitie dat alle leerlingen het onderwijs krijgen dat hen helpt het beste uit zichzelf te halen gedurende hun hele onderwijsloopbaan. Dit is dus ongeacht het opleidingsniveau of de herkomst van hun ouders of de wijk waarin ze opgroeien. Om de ontwikkelingen op de kansen(on)gelijkheid in het Haagse onderwijst te volgen wordt een ‘Startfoto’ ontwikkeld. Daarbij is steeds de achterliggende vraag: nemen de verschillen in onderwijskansen in Den Haag toe of af?

Er zijn twee producten in 2018 opgeleverd:

  • Het onderzoek naar de onderwijsstromen en kansengelijkheid in Den Haag tussen leerlingen met laagopgeleide ouders en leerlingen met hoogopgeleide ouders (RIS 301798).
  • Het beeld van het CBS over de stadsdelen en wijken in Den Haag waar kinderen met de meeste kans op een onderwijsachterstand wonen.

Nieuwe aanmeldprocedure
Vanaf 1 oktober 2018 geldt een nieuwe aanmeldprocedure voor het primair onderwijs in Den Haag. Ouders kunnen hun kind vanaf drie jaar aanmelden en ouders kunnen meerdere scholen kiezen. Het aanmelden gaat op bijna alle Haagse scholen op dezelfde manier. Dat is een stap vooruit voor ouders. Er is veel aandacht besteed aan het voorlichten van ouders. De aanmeldprocedure is in lijn gebracht met de landelijke wetgeving.

De aanmeldprocedure voor het voortgezet onderwijs was al in 2017 aangepast en in lijn gebracht met landelijke wetgeving. In 2018 is dit geëvalueerd (RIS 300835). Van de aangemelde groep van 6.576 leerlingen is 97% succesvol in de eerste ronde geplaatst.

Brede buurtschool
Een belangrijke pijler van het brede buurtschoolbeleid is de extra leertijd zodat kinderen een brede ontwikkeling en betere taalontwikkeling krijgen. Cultuureducatie en sport blijven belangrijke elementen in de Haagse brede buurtscholen. Eind 2018 zijn drie pilots gestart om te kijken hoe binnen- en buitenschoolse educatie op elkaar kunnen aansluiten. Deze pilots vinden op of in de nabijheid van scholen plaats. De eerste resultaten verwachten we medio 2019.

Het Haagse voortgezet onderwijs telt 24 brede buurtscholen die kansen voor jongeren vergroten. Dat gebeurt met een breed onderwijsaanbod op het terrein van sport, muziek, kunst en cultuur. Steeds meer scholen bieden ook vormen van studieondersteuning aan. In 2018 is hierin extra geïnvesteerd op 11 scholen om gelijke kansen in het onderwijs te bevorderen. De scholen voor voortgezet onderwijs hebben met ingang van 2018 een cultuurcoach voor het voortgezet onderwijs.

Harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk
Op 1 januari 2018 trad de Wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk in werking. De gemeente heeft met de kindercentra een werkwijze ingevoerd voor het toekennen en bewaken van de vergoeding die door de ouders van de kinderen wordt aangevraagd. Ook worden ouders ondersteund bij hun aanvraag. De administratieve werkzaamheden zijn nog niet afgerond waardoor er nog geen managementinformatie beschikbaar is over de aantallen en termijnen binnen de verschillende categorieën. Wel is duidelijk dat de totale kosten in lijn liggen met de begroting.

Voor- en vroegschoolse educatie
De regering is van plan om het minimale aanbod voor peuters met een taal- of ontwikkelingsachterstand (doelgroepkinderen) te verhogen van 10 naar 16 uur. De gemeente is verantwoordelijk voor dat aanbod. De gemeente Den Haag biedt, vooruitlopend op die wijziging, sinds september 2018 maximaal 16 uur per week aan voor doelgroepkinderen. In de kwetsbare wijken kunnen houders van kindercentra ouders meer ondersteuning geven. Hiervoor is een tijdelijke regeling in het leven geroepen. Om het bereik van het aantal doelgroepkinderen te vergroten, is in 2018 het project Versterkte toeleiding van start gegaan. Jeugdverpleegkundigen en –artsen vragen aan ouders van doelgroepkinderen of zij zich al hebben ingeschreven bij de peuteropvang en stimuleren ouders zo nodig om dit alsnog te doen.

Volwasseneneducatie
In 2018 is het budget voor volwasseneneducatie besteed aan  Nederlandse taal en rekenen gericht op niveau 1F en 2F (NT1), Nederlands als tweede taal (alfabetisering, taalniveauverhoging A0-B2), maar ook taal op de werkvloer, oudereducatie en extra taal en rekenen in het mbo.

Verder is er laagdrempelig taalaanbod in de wijken verzorgd, op locaties als scholen, Centra voor Jeugd en Gezin en buurthuizen. In 2018 heeft de wijkgerichte taalketenaanpak van (digi)taalaanbieders, welzijns- en (taal)vrijwilligersorganisaties ervoor gezorgd dat potentiële deelnemers beter worden bereikt en efficiënter worden doorverwezen.

Stedelijk onderwijsbeleid en projecten
Voldoende bekwame onderwijsprofessionals
De gemeente zet in op het op peil houden van het aantal leerkrachten door het tegengaan van vroegtijdige uitval van leerkrachten, het stimuleren/faciliteren van zij-instroom, imagocampagnes en de start van nieuwe opleidingsscholen. Daarnaast bevordert de gemeente dat leraren bekwaam en bevoegd zijn. Zie het aanvullend maatregelenpakket van maart (RIS 299168).
Met de ontwikkeling van een eigentijdse lerarenopleiding op het niveau van wetenschappelijk onderwijs wil Den Haag nieuwe doelgroepen voor het leraarsvak interesseren, zoals jongens en vwo-leerlingen.

Op 14 november 2018 was er een voorlichtingsbijeenkomst voor zij-instromers. Dit was georganiseerd met behulp van gemeentelijke middelen voor de programma’s Klassewerk (primair onderwijs) en De Rode Loper (voortgezet onderwijs). De voorlichtingsbijeenkomst is door zo’n 250 personen bijgewoond, ruim 140 vanuit het primair onderwijs en bijna 110 vanuit het voortgezet onderwijs. De eerste reacties van deelnemers zijn ronduit positief. Voor het voortgezet onderwijs hebben zich in ieder geval 20 personen aangemeld (begin november) voor een snuffelstage in januari en februari 2019.

StiP-banen conciërgetaken
In 2018 zijn er circa 70 StiP-aanvragen toegekend voor een conciërge, dit is minder dan beoogd.  Bovendien zijn er circa 10 plaatsingen gestopt om diverse redenen. Niet alle middelen zijn in 2018 opgemaakt. Hierbij speelt ook mee dat de aanmeldingen plus subsidie niet per kalenderjaar maar per maand gaan. Om scholen te stimuleren meer gebruik van de regeling te maken, wordt tijdelijk extra menskracht ingezet voor voorlichting op scholen.

Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt
In 2018 zijn tal van activiteiten georganiseerd, gericht op een vernieuwende samenwerking tussen onderwijs en bedrijven en instellingen. Voorbeelden zijn de Techniek Agenda Haaglanden (technisch vmbo en mbo), de Centra voor innovatief vakmanschap waarin werkgevers en ROC Mondriaan samenwerken, Extra STRONG voor zorg, Spoor 22 voor welzijn en PA@ct voor ict. Hieraan is in 2018 het kennis- en praktijkcentrum Energietransitie toegevoegd door de ROC Mondriaan en de Haagse Hogeschool, samen met bedrijven en brancheorganisaties. De Economic Board Zuid-Holland is gevraagd om het initiatief te nemen tot een regionale aanpak om het tekort aan ict-ers terug te dringen. Een van de projecten onder STRONG was genomineerd voor een landelijke vernieuwingsprijs.

Ontwikkelingen binnen hoger onderwijs
Den Haag zette in 2018 een volgende stap in het opleiden en binden van talent en draagt daarmee bij aan het versterken van de economie. Innovaties voor stedelijke transitieopgaven en voor de stad van vrede en recht vereisen intensievere verbindingen tussen hoger onderwijs, overheid en bedrijfsleven in het vormgeven van bijdetijds onderwijs en onderzoek. De gemeente heeft hierbij een aanjagende en faciliterende rol. Een aantal nieuwe initiatieven is in 2018 gerealiseerd;

  • De Technische Universiteit Delft opende het Policy Modelling Lab. Het lab is een onderdeel van de met gemeentelijke cofinanciering ontwikkelde masteropleiding Engineering and Policy Analysis die sinds 2016 in Den Haag van start is gegaan. Het gaat jaarlijks om circa 70 studenten, in totaal circa 140 studenten in Den Haag.
  • Den Haag sloot een City Deal over kennis maken, een initiatief van het ministerie van OCW, samen met hoger onderwijspartners De Haagse Hogeschool, de Hogeschool InHolland en de Universiteit Leiden. Het partnerschap zet koers op het ontwikkelen van een Haagse aanpak voor het werken en leren in stedelijke innovatielaboratoria en het intensief betrekken van studenten, docenten en onderzoekers daarbij.
  • In 2018 heeft de Universiteit Leiden voor het derde en laatste achtereenvolgende jaar subsidie ontvangen om onderzoek- en onderwijsactiviteiten in Den Haag vorm te geven. Er zijn 20 verschillende activiteiten gerealiseerd, waaronder een bachelorstudie Urban Studies en een Kenniswerkplaats Diversiteit Voortgezet Onderwijs.
  • De ontwikkelingen in het internationaal onderwijs in de Haagse regio zijn in kaart gebracht. Het overleg met bestuurders van de regiogemeenten en de internationale scholen hierover gaat door. Doel: inzicht in groeiverwachtingen en afstemming van vraag en aanbod.

Schoolzwemmen
De gemeente Den Haag vindt het belangrijk dat alle Haagse kinderen leren zwemmen. Om het voor ieder kind mogelijk te maken zwemles te volgen, biedt de gemeente schoolzwemmen aan. In september 2018 zijn er 100 basisscholen, 10 regionale expertise centra en 8 scholen voor voortgezet onderwijs met nieuwkomers gestart met zwemlessen. Dit zijn bijna 6.400 leerlingen. Alle scholen met een zwemachterstand doen mee. De laatste rapportage schoolzwemmen gaat over het schooljaar 2016-2017,

Kinderopvang

Inspecties
Tot 1 december 2018 heeft de GGD Haaglanden 529 reguliere inspecties en 212 incidentele inspecties uitgevoerd bij kindercentra en gastouderbureaus. Daarnaast ging de GGD Haaglanden voor een inspectie langs bij 279 gastouders. De GGD voert de inspecties volgens planning uit. Door de nieuwe Wet innovatie kwaliteit kinderopvang per 1 januari 2018 zijn meer overtredingen geconstateerd dan in voorgaande jaren. Dit gaat vooral om administratieve overtredingen. Organisaties lossen de overtredingen snel op. Ook de invoering van het Personenregister kinderopvang per 1 maart 2018 heeft geleid tot een toename van het aantal inspectierapporten met overtredingen. De betreffende houders van de kindercentra zorgen over het algemeen ervoor dat ook deze overtredingen snel worden opgelost.

Voormalig peuterspeelzalen
Door de harmonisatie zijn per 1 januari 2018 121 peuterspeelzalen omgezet in kinderdagverblijven. Deze zijn in de eerste helft van 2018 allemaal geïnspecteerd. 119 voormalig peuterspeelzalen hebben inmiddels een registratiebesluit ontvangen. Tot 1 december 2018 zijn 181 nieuwe aanvragen voor registratie in het landelijk register kinderopvang (register) binnengekomen. Ook zijn er 590 wijzigingen gemeld. De meest wijzigingen gaan over verwijderingen uit het register of het aangaan van een bemiddelingsrelatie tussen een gastouder en een gastouderbureau. De gemeente ontvangt baten uit bestuurlijke boetes en leges bij de registratie van nieuwe voorzieningen voor kinderopvang.