Financiële verantwoording op hoofdlijnen

Een groot gedeelte (ruim 40%) van het budget voor Onderwijs wordt besteed aan onderwijsachterstandenbeleid en taal. Een derde deel van het totale budget wordt besteed aan schoolgebouwen.

Het grootste deel van de begroting betreft gemeentelijke middelen. Ongeveer een derde van de begroting (35%) is afkomstig van het Rijk.

Toelichting financieel resultaat
Het voordelige  financiële resultaat op programma 6 Onderwijs bedraagt € 5,0 mln. Dit resultaat bestaat voor een groot deel uit een aantal bijzondere posten:

• € 1,0 mln. niet benodigde buffer voor het risico op de wettelijke nieuwe Gemeentelijke peutertoeslag
• € 1,8 mln. middelen voor investering in internationaal onderwijs die doorschuiven naar 2019

Zonder deze bijzondere posten resteert een voordelig resultaat van € 2,2 mln. dat bestaat uit:

• € 1,0 mln. (voordelig) bij afloop van het meerjarige rijksbeleid voor onderwijsachterstanden
• € 0,9 mln. (voordelig) vrijval subsidies oude jaren
• € 2,0 mln. (voordelig) lagere bestedingen ten laste van reserves
• € 2,0 mln. (nadelig) lagere onttrekkingen aan reserves
• € 0,3 mln. (voordelig) overig

Waar bestaan de kosten uit?

Financiële verantwoording per activiteit

Voor Onderwijshuisvesting is € 46 mln. (€41,2 mln. plus € 4,9 mln.) uitgegeven. Het resultaat (saldo baten en lasten) is netto € 1,1 mln. voordelig (€ 1,2 mln. minus € 0,1  mln.). Dit is in de financiële tabellen verdeeld over twee onderdelen.

Van de uitgaven betrof € 24 mln. het vastgoedbeheer, € 4 mln. het exploitatiedeel van het onderwijs huisvestingsprogramma, € 11 mln. de diverse (vaak wettelijk verplichte) taken zoals de onroerende zaakbelasting, huren en klokuurvergoedingen sport en € 1 mln. de overige kosten zoals salarissen.

Toelichting financieel resultaat    €  1,1    mln. V/I

Baten:
De bestedingen ten laste van de reserves zijn lager dan begroot. Hierdoor zijn de onttrekkingen aan de reserves € 2 mln. lager dan begroot. Dit wordt toegelicht onder het kopje  Reserves, voorzieningen en investeringen.

De overige baten zijn € 0,1 mln. hoger.   € 1,9 mln. N/I

Lasten:
De lasten zijn € 3 mln. lager. Dit bestaat uit de onderstaande posten.

De bestedingen ten laste van de reserves zijn lager dan begroot. Dit wordt toegelicht onder het
 kopjeReserves, voorzieningen en investeringen.    € 2,0 mln. V/I

Internationaal onderwijs    € 1,8 mln. V/I

De gemeente heeft van het Rijk ruim € 0,9 mln. ontvangen voor de uitbreiding van het internationaal onderwijs. Daarnaast is in de begroting een ongeveer even hoog bedrag gereserveerd aan gemeentelijke middelen. Een bedrag van € 1,8 mln. wordt in de jaarrekening gepresenteerd als voordelig resultaat, maar is bedoeld voor de investering in de nieuwbouw aan de Rooseboomstraat voor het internationaal onderwijs.

Exploitatie overig   € 0,8 mln. N/I

Op de lopende exploitatie bedraagt het nadelige resultaat per saldo € 0,8 mln. Zo waren er een eenmalige vrijval van een risicovoorziening van ca. € 1,5 mln. (voordeel) en diverse voor- en nadelen in de exploitatie. Voor de energetische verduurzaming van schoolgebouwen is een bedrag van € 3,4 mln. toegevoegd aan de reserve (nadeel).

Aan leerlingenvervoer is dit jaar € 5,9 mln. besteed, waarvan € 4,5 mln. voor ingekocht vervoer bij de contractpartners Noot en RMC.

Toelichting financieel resultaat    €  0,5    mln. N/I

Leerlingenvervoer    € 0,5 mln. N/I

Het nadelige  resultaat van € 0,5 mln. komt door de autonome groei van het aantal gebruikers van leerlingenvervoer, groei van het aantal afzetadressen, groei van het jeugdwetvervoer en extra beheerskosten. Verder zijn de kosten toegenomen door de aanbesteding (meer nadruk op de kwaliteit van het vervoer) en de indexering. Incidenteel zijn kosten gemaakt voor digitalisering van het aanvraagproces.

Van de totale uitgaven van € 6,6 mln. betreft € 3,8 mln. uitgaven voor de eigen organisatie (leerplicht) uit gemeentelijke middelen en € 2,8 mln. voor uitgaven door de gemeente Den Haag en de gezamenlijke regiogemeenten. Voor het laatste worden middelen van het Rijk ontvangen.

Toelichting financieel resultaat    €  0,1    mln. N/I

Leerlingzaken    €  0,1 mln. N/I

Er is een nadelig resultaat geboekt van € 0,1 mln. bij de kosten van de eigen organisatie.

Van de € 59,8 mln. aan uitgaven voor onderwijsachterstandenbeleid en taal betreft ongeveer € 10 mln. de wettelijk verplichte nieuwe Gemeentelijke peutertoeslag, € 14 mln. schakelklassen en leerkansenprofiel, € 24 mln. voldoende aanbod van kwalitatief goede voorschoolse educatie, € 8 mln. Volwasseneneducatie en € 3 mln. overige activiteiten en projecten voor regionale en gemeentelijke onderwijsachterstanden.
Ongeveer € 42 mln. wordt via een specifieke uitkering ontvangen van het Rijk.

Toelichting financieel resultaat    €  4,5    mln. V/I

Baten:
De rijksmiddelen zijn iets hoger als gevolg van iets hogere lasten die bij het rijk worden

gedeclareerd    € 0,3 mln. V/I

Lasten:
De lasten zijn € 4,2 mln. lager. Dit bestaat uit de onderstaande posten.

Hogere lasten die bij het rijk worden gedeclareerd   € 0,3 mln. N/I

Risicobuffer Gemeentelijke peutertoeslag   1,0 mln. V/I

Van het bruto resultaat betreft € 1,0 mln. een incidentele risicobuffer. Deze is uit de programmareserve gehaald en aan de begroting toegevoegd om eventuele tegenvallers op te kunnen vangen bij de nieuwe Gemeentelijke peutertoeslag. Dit is namelijk een open einderegeling. Aangezien er niet meer is aangevraagd dan verwacht,  komt dit bedrag weer beschikbaar.

Budgettair neutrale verschuiving met Stedelijk onderwijsbeleid    € 1,7 mln. V/I

Een bedrag van € 1,7 mln. betreft een incidentele technische verschuiving in de begroting met de activiteit Stedelijk onderwijsbeleid en projecten (zie volgende paragraaf). Deze vallen per saldo tegen elkaar weg.

Zonder bovengenoemde bijzondere posten bedraagt het voordelige resultaat € 1,8 mln.

Overschot op lopende activiteiten    € 1,0 mln. V/I

De oude rijksregeling voor onderwijs achterstandenbeleid (oab) had een looptijd van 2011 t/m 2018.  De verkregen middelen van het Rijk konden gedurende de looptijd worden besteed door de gemeente. Ultimo 2018 waren deze middelen geheel besteed.  De gemeente had in 2018 ook eigen middelen begroot voor onderwijsachterstandenbeleid. Binnen dit budget is uiteindelijk een bedrag van € 1,0 mln. niet besteed.

Vrijval subsidies oude jaren    € 0,9 mln. V/I
De vrijval op gemeentelijke subsidies uit oude jaren bedraagt € 0,9 mln.
Overig   € 0,1 mln. N/I

Van de € 16,2 mln. uitgaven betreft € 1,9 mln. het schoolzwemmen, € 1,4 mln. de conciërgeregelingen, € 3 mln. de brede buurtschool inclusief zaterdag- en zomerschool, verlengde schooldag en studieondersteuning in het voortgezet onderwijs, €1 mln. onderwijs jeugdzorgarrangementen en € 9 mln. de overige activiteiten van het stedelijk onderwijsbeleid.

Toelichting financieel resultaat    €  0,9 mln. N/I

Budgettair neutrale verschuiving met Onderwijsachterstandenbeleid        € 1,7 mln. N/I

Van het nadelige resultaat van € 1,1 mln.  betreft een bedrag van € 1,7 mln. een incidentele technische verschuiving in de begroting met de activiteit Onderwijs achterstandenbeleid en taal (zie vorige paragraaf). Deze vallen per saldo tegen elkaar weg.
Zonder deze post bedraagt het voordelig resultaat op Stedelijk onderwijsbeleid en projecten € 0,6 mln.

STiP medewerkers    € 0,4 mln. V/I
Niet alle beoogde 100 STiP-medewerkers voor conciërgetaken zijn aangesteld, omdat  scholen minder of
 niet voor het gehele jaar aanvragen hebben ingediend. Hierdoor ontstaat een voordelig resultaat van € 0,4
 mln.
Overig   € 0,4 mln. V/I

Van de bestedingen van € 6,1 mln. betreft € 2,3 mln. de kosten van toezicht op de kinderopvangen, € 0,8 mln. de kosten van handhaving en het register en € 3,0 mln. vastgoedbeheer.

Toelichting financieel resultaat    €  0,8 mln. V/I

Kinderopvang    € 0,4 mln. V/I

Van het voordelige  resultaat van € 0,8 mln.  is € 0,3 mln. vooral afkomstig uit de hogere opbrengsten van leges door meer aanvragen en bestuurlijke boetes door meer geconstateerde overtredingen.

Vastgoedbeheer   € 0,4 mln. V/I

Het beheer en het ontwikkelen van het vastgoed zijn binnen de gemeente Den Haag centraal georganiseerd. Dit wordt in een aparte paragraaf toegelicht. Op het vastgoedbeheer van programma 6 is een resultaat behaald van € 0,4 mln. Dit is het saldo van een voorzien resultaat op de exploitatielasten van panden, de rente en afschrijvingen, huurderving als gevolg van leegstand en een eenmalige afwaardering in verband met de verkoop van een pand.

Reserves
De besteding op de reserve Duurzame huisvesting is € 1,1 mln. minder dan begroot .
De asbestregeling bevindt zich in de fase van afwikkeling. In 2018 is hiervoor € 0,3 mln. minder aan de reserve onttrokken dan begroot. Voor de nieuwe regeling Energetische verduurzaming is 2018 het startjaar. Voor dit jaar was een bedrag van € 0,8 mln. opgenomen. Aangezien de regeling pas recent gereed is, zijn dit jaar alleen opstartkosten gemaakt. De uitgaven zullen in een later stadium plaatsvinden.
Voor de doelstelling energetische verduurzaming van schoolgebouwen is een bedrag van € 3,4 mln. toegevoegd aan de reserve.

De bestedingen op de reserve Multifunctioneel gebruik zijn € 0,9 mln. lager dan begroot (€ 1,1 mln. uitgegeven i.p.v. € 2 mln.). Dit betreft vooral de school aan de Vrijstaathof. Er is overleg gevoerd met het schoolbestuur over de noodzakelijke bezuinigingen op het project. Daarna kan een uitvoeringsbeschikking worden verleend.  De uitgaven zullen in een later stadium plaatsvinden.

Investeringen  (meerjarig investeringsplan MIP)
Bij de kinderopvangen is het project aan de Donker Curtiusstraat vertraagd, omdat de design & build-aanbesteding mislukt is. Voor de Houtrustweg is pas eind 2018 het budget beschikbaar gesteld en opdracht gegeven voor een haalbaarheidsonderzoek. Bij de Beeklaan staan de renovatie en bouw pas gepland voor 2020 na een afwegingsproces over sloop of behoud van een monumentaal gebouwdeel.  Ten opzichte van de begrote bedragen in het meerjarig investeringsplan (MIP) leidt dit tot respectievelijk € 0,5 mln., € 0,8 mln. en € 1,1 mln. lagere bestedingen.

Bij de schoolgebouwen is vertraging opgetreden (€ 4,3 mln.) bij de start van de bouw bij de Waalse Louise de Colignyschool aan de Ametisthorst (omgevingsvergunning vertraagd), de Europese school aan de Oostduinlaan (langer ontwerptraject), Onze Wereld aan de Brandtstraat en Yunus Emre aan de Vrijstaathof (beide uitstel vanwege bezuinigingsrondes op de projecten).
De verwachte declaraties (€ 4,3 mln.) voor lopende projecten zijn nog niet ontvangen van de Internationale school ISH  aan het Wijndaelerduin, het Segbroek College aan de Klaverstraat en de Da Costaschool aan de Van de Spiegelstraat.
Er is vertraging opgetreden in de eindafrekening (€ 2,0 mln.) van het Edith Stein College aan het Louis Couperusplein (ontbrekend onderzoeksrapport).

Dit programma heeft geen voorzieningen.