Financiële verantwoording op hoofdlijnen

Toelichting op de samenstelling van de lasten in 2018
De activiteiten inrichting en onderhoud buitenruimte en openbaar groen en openluchtrecreatie omvat ruim de helft van de lasten van dit programma. Deze activiteiten is om het visitekaartje van de stad, de buitenruimte, schoon, heel en veilig houden. 23% van de lasten is voor de vervanging en onderhoud van het rioolstelsel in de stad. Aan de handhaving in de openbare ruimte om deze schoon, heel en veilig te houden wordt 11% besteed.  

Toelichting op de dekking van het programma in 2018
De activiteiten binnen dit programma wordt voornamelijk (62%) gedekt uit algemene middelen en/of gemeentebrede reserves. 26% van de dekking komt uit de rioolheffing. De overige dekking (10%) komen uit Huren en pachten (o.a. strandexploitatie en kiosken) , Leges en andere rechten (o.a. opbreekvergunningen) en de reserve werk met werk.

Toelichting financieel resultaat programma  
Resultaten
Er is in 2018 meer gedaan binnen de beleidskaders van dit programma. Dit resulteert in een hogere realisatie van de lasten en baten ten opzichte van de begroting. Deze afwijkingen zijn verderop in dit hoofdstuk nader toegelicht. Het programma Buitenruimte sluit per saldo af met een resultaat van € 1,8 mln. voordelig ten opzichte van de begroting. De belangrijkste resultaten zijn:

1. Herinrichting buitenruimte heeft een voordeel van € 1,9 mln. en betreft het niet voortzetten van de infrastructurele ontwikkeling van Beach City waardoor de begrote plankosten niet benodigd waren    (€ 0,7 mln. V), vertraging als gevolg van de complexe participatietraject van het project Stadsentree Koekamp/A12 (€ 0,4 mln. V) en een voordeel op het beheer en onderhoudsbudget De Kust Gezond omdat nog niet alle herinrichtingsprojecten in uitvoering zijn gekomen(€ 0,8 mln.V).
2. Een vrijval uit de voorziening bedrijfsrisico omdat de aansprakelijkheidsstelling is verjaard             (€ 0,7 mln. V).
3. In verband met oud en nieuw 2018-2019 was er meer handhaving en meer opruimwerkzaamheden   (€ 0,5 mln. N).

Neutrale ontwikkelingen
Voor € 0,5 mln. zijn extra opbrengsten ontvangen voor het afgeven van kapvergunningen voor bomen in de stad en € 0,5 mln. voor meer verstrekte opbreekvergunningen. Hiertegenover staan een extra dotaties aan respectievelijke de voorziening bomen en de voorziening opbreekvergunningen.
Verder is voor circa € 0,8 mln. besteed in het kader van openbaar groen waarvoor van de provincie en de MRDH subsidies zijn ontvangen. Tot slot is in het kader van sectorplan Afvalbeheer & Management en Beheer Openbare Ruimte (AMBOR) een bijdrage ontvangen van € 0,5 mln.

Verschillen 2018 t.o.v. 2017
In 2018 is een nieuwe college gevormd en zijn de indelingen van de programma's gewijzigd. Er zijn verschillen met 2017 door gewijzigde doorbelastingen en doordat er in 2018 geen dotatie aan de reserve werk met werk heeft plaatsgevonden. Verder zijn er geen majeure wijzigingen.

Waar bestaan de kosten uit?

Financiële verantwoording per activiteit

Toelichting op lasten en baten
De lasten voor toezicht en handhaving van de buitenruimte zijn € 16,1 mln. en bestaan uit: € 12,1 mln. personeelskosten voor handhaving en dierenbescherming, € 2,6 mln. voor de buurtbeheerbedrijven, € 0,6 mln. voor het exploiteren van het fietsendepot en € 0,8 mln. subsidie aan organisaties ten behoeve van dierenbescherming.

De baten voor toezicht en  handhaving van de buitenruimte zijn € 0,5 mln. en bestaan uit € 0,3 mln. opbrengsten bestuurlijke boetes en € 0,2 mln. ontvangen bijdragen deelnemende gemeenten aan het fietsdepot.

Toelichting op financieel resultaat   € 1,6 mln. V / I

Lasten   € 1,3 mln. V / I

Doorbelasting leefbaarheid   € 1,0 mln. V / I

Als gevolg van de reorganisatie bij Handhavingsorganisatie is bij het opstellen van de begroting niet de volledige impact van de reorganisatie op de doorbelastingen verwerkt. Hierdoor zijn technische verschillen ontstaan die per saldo elkaar opheffen zie hiervoor ook doorbelasting gebruik openbare ruimte.

Overig   €0,3 mln.  V/ I

Baten   € 0,3 mln. V / I

Opbrengsten bestuurlijke boetes   € 0,3 mln. V / I

In 2018 zijn de wegvallende  opbrengsten voor de vergoeding voor processen verbaal incidenteel gecompenseerd in de begroting. De gemeente tracht sinds 2017, via de instelling van de bestuurlijke boetes, deze wegvallende inkomsten goed te maken. Dit leidt in 2018 tot een netto opbrengst van € 0,3 mln. Vanwege de eerder genoemde incidentele compensatie leidt dit tot een voordeel in 2018.
Structureel is er sprake van een nadeel van € 0,6 mln.

Toelichting op lasten en baten inrichting onderhoud en buitenruimte (verkeer en vervoer + economische havens en waterwegen)
In 2018 is aan de inrichting en het onderhoud van de buitenruimte  € 84,7 mln. besteed:
€ 28,9 mln. heeft betrekking op straatreiniging, waarvan € 8,2 mln. personeelskosten voor veegmedewerkers, € 9,9 mln. is een bijdrage aan het Haags Werkbedrijf en € 10,8 mln. betreft overige materiële kosten (o.a. het wagenpark). Aan het beheer en onderhoud van de straten en wegen is circa € 20,6 mln. besteed, aan vervanging van de openbare verlichting is € 7,2 mln. uitgegeven. Voor de vervanging van kunstwerken in de buitenruimte (o.a. kademuren, bruggen e.d.) is € 15,1 mln. gerealiseerd. € 2,5 mln. is besteed aan overige fysiek beheer en onderhoud, onder meer voor de zeehavens. Tot slot heeft circa € 7,5 mln. betrekking op personele kosten voor het primaire proces van de inrichting van de buitenruimte en € 2,9 mln. op kapitaallasten.

De totale opbrengst op deze activiteit bedraagt  € 8,0 mln. Hiervan heeft € 2,1 mln. betrekking op de onttrekking uit de reserve werk-met-werk waarvan € 1,0 mln. voor de kwaliteitsverbetering in de buitenruimte en € 1,1 mln. voor een overheveling van de reserve werk-met-werk  naar de reserve activa. Verder is € 2,8 mln. ontvangen  voor leges opbreekvergunningen en huurinkomsten uit kiosken en benzinestations, € 0,8 mln. voor inkomsten uit havengelden en € 0,7 mln. uit het verpakkingsfonds als bijdrage in de opruimingskosten van verpakkingsmateriaal uit de buitenruimte. Tot slot is € 1,6 mln. ontvangen voor bijdragen van derden voor o.a. fietsendepot en Afvalbeheer & Management en Beheer Openbare Ruimte (AMBOR).

Toelichting op financieel resultaat   € 0,2 mln. N / I

Lasten   € 1,8 mln. N / I

Herinrichting buitenruimte   € 2,6 mln. V / I  

Het nieuwe college heeft besloten de infrastructurele ontwikkeling van Beach City niet voort te zetten. Hierdoor ontstaat een resultaat op de voorbereidingskosten van circa € 0,7 mln. V.
De werkzaamheden aan The Hague World Forum zijn door afstemming met de verschillende participanten later gestart dan verwacht (€ 0,7 mln.).
De projecten in het uitvoeringsprogramma De Kust Gezond worden in een aantal jaren uitgevoerd. Hierdoor was in 2018 nog niet het volledige budget voor beheer en onderhoud benodigd (€ 0,8 mln.V).
In verband met de complexiteit van het participatietraject met de stakeholders is het project Stadsentree Koekamp/A12 vertraagd en schuift een deel van de kosten door naar 2019. Hierdoor is in 2018 sprake van een incidenteel voordeel van € 0,4 mln.

Doorbelasting gebruik openbare ruimte   € 1,3 mln. N / I

Als gevolg van de reorganisatie bij Handhavingsorganisatie is bij het opstellen van de begroting niet de volledige impact van de reorganisatie op de doorbelastingen verwerkt. Hierdoor zijn technische verschillen ontstaan die per saldo elkaar opheffen. Zie hiervoor ook toezicht en handhaving buitenruimte.

Bruggen, viaducten, tunnels en kademuren   € 0,4 mln. N / I

Door de in slechte staat verkerende kademuur aan de Noordwal zijn noodzakelijke extra versterkingsmaatregelen genomen. Verder zijn de blusvoorzieningen voor de Hubertustunnel vervangen omdat de houdbaarheidsdatum was verstreken. Dit leidt tot een nadeel van € 0,6 mln.
Door een klemmende brug zijn de werkzaamheden van de kaderenovatie Zuidwal verschoven naar 2019 (€ 0,2 mln. V).

Resultaat veeg- en straatbedrijf   € 0,7 mln. N / I  

Door de ingebruikname van twee nieuwe panden en extra onderhoudskosten als gevolg van de uitvoering van het meerjarenonderhoudsplan zijn de huisvestingslasten hoger uitgevallen. Daarnaast heeft er een incidentele bijdrage aan de voorziening wachtgeld plaatsgevonden in verband met het eigen risicodragerschap WW van oud medewerkers van het Veegbedrijf.

Oud en Nieuw   € 0,5 mln. N / I

Oud en nieuw vergde meer handhaving en hebben meer opruimwerkzaamheden plaatsgevonden.

Overig   € 0,5 mln. N / I

Baten   € 1,6 mln. V / I

Doorbelasting gebruik openbare ruimte   € 0,3 mln. V / I

Als gevolg van de reorganisatie bij Handhavingsorganisatie is bij het opstellen van de begroting niet de volledige impact van de reorganisatie op de doorbelastingen verwerkt. Hierdoor zijn technische verschillen ontstaan die per saldo elkaar opheffen. Zie hiervoor ook toezicht en handhaving buitenruimte.

Overig   € 0,3 mln. V / I

Neutrale ontwikkelingen
Circa. € 1 mln. is niet toegelicht bij de afwijkingen op lasten en baten. Dit zijn neutrale ontwikkelingen die niet tot een resultaat leiden:

Neutrale ontwikkelingen Kapvergunningen/ voorziening bomen   € 0,5 mln.

Voor € 0,5 mln. zijn meer leges ontvangen voor het afgeven van opbreek vergunningen. Dit heeft geleid tot een hogere dotatie aan de voorziening leges opbreek vergunningen.

Neutrale ontwikkeling: bijdrage sectorplan AMBOR    € 0,5 mln.

In 2018 zijn extra kosten gemaakt voor de ontwikkeling van personeel in de reinigingssector. Hiervoor is vanuit  het sectorplan Afvalbeheer & Management en Beheer Openbare Ruimte een bijdrage ontvangen.

Toelichting op lasten en baten
In 2018 is op de activiteit openbaar groen en openluchtrecreatie  € 9,8 mln. besteed. Aan beheer en onderhoud van het openbaar groen in de stad is € 6,4 mln. besteed. Hiervan heeft € 4,1 mln. betrekking op de kosten van het Groenbedrijf Den Haag. Voor de exploitatie van de stadsboerderijen is € 2,4 mln. besteed waarvan € 1,7 mln. personeelskosten. De kapitaallasten voor 2018 bedragen € 0,5 mln. en € 0,5 mln. is voor een dotatie aan de voorziening bomen voor extra inkomsten uit kapvergunningen.

De opbrengsten bedragen € 3,4 mln. bestaande uit: € 1,6 mln. opbrengsten pachten strandexploitatie, € 0,9 mln. ontvangen subsidies van de MRDH en de provincie, € 0,4 mln. leges kapvergunningen en € 0,5 mln. huuropbrengsten volkstuinen.

Toelichting op financieel resultaat   € 0,7 mln. N / I

Lasten    € 2,0 mln. N/ I

Groenbedrijf   € 0,5 mln. N / I   

Als gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt is het Groenbedrijf genoodzaakt om extra in te huren. De kosten voor inhuur zijn hoger dan van het reguliere personeel.

Overig   € 0,2 mln. N / I

Baten   € 1,3  mln. V/ I

Neutrale ontwikkelingen
Een bedrag van € 1,3 mln. is niet toegelicht bij de afwijkingen op lasten en baten. Dit zijn neutrale ontwikkelingen die niet tot een resultaat leiden:

Neutrale ontwikkelingenKapvergunningen/ voorziening bomen   € 0,5 mln.

Voor € 0,5 mln. zijn meer opbrengsten ontvangen afgegeven kapvergunningen voor bomen in de stad. Dit heeft geleid tot een hogere dotatie aan de voorziening bomen in het kader van de herplantplicht.

Neutrale ontwikkelingen: Ontvangen subsidies openbaar groen   € 0,8 mln.

Daarnaast is € 0,8 mln. aan subsidies ontvangen van de MRDH en de Provincie Zuid Holland. Deze subsidies zijn besteed aan openbaar groen projecten en zijn daarom neutraal binnen deze activiteit

Toelichting op lasten en baten
De lasten riolering en waterzuivering bedragen € 35,5 mln. € 18,2 mln. heeft betrekking op de dotatie aan de voorziening riolering in verband met de rioolvervangingsinvesteringen, € 15 mln. is voor de jaarlijkse beheer en onderhoudskosten van gemalen en riolen, € 1,6 mln. is voor personele kosten riolering en waterzuivering, € 0,5 mln. betreft perceptiekosten voor het innen van de rioolbelasting en € 0,2 mln. betreft de kapitaallasten    

De baten bedragen € 39,8 mln.: uit de heffing rioolbelasting is € 39,1 mln. ontvangen en € 0,7 mln. is een vrijval risicoreservering.

Toelichting op financieel resultaat   € 0,7 mln. V / I

Baten   € 0,7 mln. V / I

Vrijval voorziening bedrijfsrisico’s vanwege vervallen van het risico   € 0,7 mln. V / I  

Een aantal jaren geleden is een van de partners van een aannemerscombinatie failliet gegaan. Het rioolvervangingsproject is om die reden aan een derde partij gegund. Hier is een paar jaar geleden een risicovoorziening voor getroffen voor eventuele aansprakelijkheidstelling. De mogelijkheid tot aansprakelijkheidsstelling is verjaard. De voorziening is vrijgevallen.

Toelichting op lasten en baten
In 2018 is € 3,9 mln. besteed: € 2,5 mln. heeft betrekking op exploitatiekosten van de marktkramen inclusief de kapitaallasten en € 1,4 mln. betreft personele kosten voor het primaire proces dienstverlening bedrijven en ondernemers.

De totale opbrengst bedraagt € 4,8 mln. Dit gaat om de baten marktgelden verhuuropbrengsten marktkramen.

Toelichting op lasten en baten
In 2018 is voor 0,2 mln. besteed aan de bestrijding van ratten en kakkerlakken.

Toelichting op lasten en baten
De lasten bedragen € 2,2 mln. Het gaat om € 0,5 mln. voor dagelijks beheer en onderhoud van de begraafplaatsen, € 0,4 mln. dotatie voorziening voor vooruit ontvangen onderhoudsbijdragen uit de grafrechten, € 1,2 mln. personele kosten en € 0,1 mln. kapitaallasten.

De baten bedragen € 2,4 mln. bestaande uit: € 2,2 mln. opbrengsten uit begraafplaatsrechten en € 0,2 mln. overige baten.

Toelichting op lasten en baten
De lasten op de activiteit Algemene baten en lasten zijn € 0,2 mln. en hebben voornamelijk betrekking op de kosten voor de eigen risicodragerschap voor de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA)

Voorziening wachtgeld
De gemeente eigenrisicodrager voor de WW-uitkering van ex medewerkers. In 2018 is het aantal rechthebbende op en WW-uitkering toegenomen. Op basis hiervan is de voorziening wachtgeld geactualiseerd en heeft een extra dotatie aan de voorziening wachtgeld plaatsgevonden om aan alle verplichtingen te voldoen.

Egalisatievoorziening riolering
De voorziening riolering s bedoelt om de kosten van de rioolheffing te egaliseren over de looptijd van het gemeentelijke rioleringsplan 2016-2020. De gemeente zorgt voor een doelmatige inzameling en transport van afvalwater en hemelwater. Ook onderhoudt de gemeente diverse drainagesystemen. Dit is geregeld in het Gemeentelijk Rioleringsplan(GRP) 2016-2020 (RIS 289287). Uitgangspunt is een kostendekkende exploitatie over de gehele GRP-periode. Van de baten van de rioolheffing is 48% voor beheer en onderhoud en 52% voor vervanging.

Vervangingen
In 2018 is € 16,7 mln. geïnvesteerd in vervangingen. Er is in 2018 in totaal 15,6 kilometer riool vervangen, waar 22 kilometer was begroot. Vervanging is zoveel mogelijk gelijktijdig met de verschillende onderhoudswerkzaamheden en herinrichtingsplannen (werk-met-werk) uitgevoerd. De  noodzakelijke afstemming heeft geleid dat de uitvoeringsplanning is beïnvloed. Hierdoor zijn de Frederik Hendriklaan, Bezuidenhout Oost fase 2 en Erasmusweg naar 2019 doorgeschoven en is 5 kilometer minder vervangen in 2018. Het geplande aantal kilometers rioolvervanging in het Gemeentelijk Rioleringsplan 2016-2020 wordt gehaald.

Beheer en onderhoud
Over 2018 is circa € 17,4 mln. aan beheer en onderhoud besteed. Uit heffingen is circa € 17,5 mln. ontvangen. Per saldo is hier een nadeel ontstaan van € 0,7 mln. Dit is onttrokken aan de voorziening. De hogere uitgaven zijn met name veroorzaakt door meer afkoppelen en meer drainage vervangen in de VINEX-locaties.

Voorziening bedrijfsrisico´s
Een aantal aansprakelijkheidsstellingen waarvoor een risicovoorziening was getroffen zijn afgewikkeld. Dit betreft met name de vrijval van de vrijval van een risico rioolvervangingsproject.

Renovatie Koningstunnel
De lagere besteding wordt veroorzaakt doordat de aannemer projectmijlpalen, die niet op het kritische pad liggen, niet heeft gerealiseerd. De werkzaamheden buiten zijn conform planning 1 maart 2019 gestart en verloopt het project volgens planning.

Diverse herinrichtingsprojectenBuitenruimte
Van een aantal projecten zijn werkzaamheden doorgeschoven maar 2019: Plein bij Gravenstraat, onderdeel van de herinrichting Noordeinde ad € 0,4 mln., pleintjes bij Huijgenspark en bij de Wagenbrug en restwerkzaamheden van de Loper Oude Centrum ad € 2,4 mln. Van de werkzaamheden aan de Fokkerhaven, Poolsterhaven en de Saturnuskade schuiven enkele werkzaamheden door naar 2019, maar  de projecten zullen in totaal ook goedkoper worden uitgevoerd (€ 0,5 mln.). De werkzaamheden aan Koekamp / Overkluizing A12 en de herinrichting Kraaijenstein starten vanwege afstemming met de omgeving later dan gepland. De herinrichting van Plein 1813 is in zijn geheel vervallen(€ 0,5 mln. in 2018).

Ondergrondse fietsenstalling en entree parkeergarage Kijkduin
De besluitvorming voor deze projecten was vertraagd. Pas eind 2018 is de opdracht verstrekt voor de voorbereidingen van de bouw. Over 2018 heeft dit geleid tot een lagere investering van € 2,4 mln.

Westlandse zoom
Vanwege einde levensduur is tijdelijke bouwbrug over de Wennetjessloot verwijderd. De vergunning voor nieuwe fietsbrug is vertraagd. Het onderzoek naar verkeersknelpunten bij Westlandse Zoom wordt voortgezet. Zodra de vergunning is afgegeven wordt de nieuwe fietsbrug geplaatst. De fietsbrug wordt in 2019 gerealiseerd.